در نقاط مختلف ایران، از جمله اقلیم اهواز، ازدواج کودکان همچنان یک واقعیت تلخ و گسترده است. سازمان حقوق بشر کارون برای مستند کردن تبعات این پدیده، با یکی از قربانیان، دختری ۱۳ ساله به نام نرگس از روستاهای اطراف خفاجیه (سوسنگرد)، مصاحبه کرده است.
نرگس در ۱۳ سالگی مجبور شد مدرسه را رها کند و تن به ازدواجی اجباری بدهد؛ ازدواجی که تنها پنج ماه دوام داشت و با طلاقی زودهنگام پایان یافت.
کودکی قربانی شده
نرگس، متولد دهه هشتاد، روزی را به یاد می‌آورد که پدر و عموهایش او را از مدرسه بیرون کشیدند: «به من گفتند دختری در این سن نیازی به درس ندارد. تو دیگر یک خانم شدی و باید ازدواج کنی. گریه کردم و التماس کردم، اما کسی گوش نداد.»
او می‌گوید پدرش برای آرام کردن او وعده داد: «فقط عقد می‌کنیم و مراسم عروسی سال‌ها بعد برگزار خواهد شد.»
نرگس توضیح می‌دهد: «باور کردم، اما گولم زدند. فاصله عقد تا ازدواجم فقط دو ماه بود.»
شب اول؛ آغاز اجباری
نرگس روایت می‌کند که در اولین شب زندگی مشترک، وادار به رابطه شد: «من هنوز بچه بودم، اصلاً نمی‌دانستم چه اتفاقی دارد می‌افتد. گریه می‌کردم و التماس می‌کردم، اما گفتند زن باید از شوهرش اطاعت کند. آن شب برایم مثل یک کابوس بود.»
پنج ماه جهنم
نرگس با پسری ۱۷ ساله از بستگان ازدواج کرد، اما زندگی مشترک خیلی زود به کابوسی دردناک تبدیل شد: «همسرم مدام من را مورد ضرب و شتم قرار می‌داد. مادرش هم علیه من بود. هر روز تحقیر و کتک. من فقط ۱۳ سال داشتم، اما احساس می‌کردم در قفس افتاده‌ام.»
پنج ماه بعد، نرگس با بدن کبود و روحی خسته، به خانه پدرش فرار کرد. دادگاه در نهایت حکم طلاق را صادر کرد؛ او در آن زمان تنها ۱۳ سال و ۷ ماه داشت.
بازگشت بدون حمایت؛ انگ قربانی به متهم
بازگشت به خانه هم پایان رنج نبود: «پدرم هیچ وقت من را نپذیرفت و گفت: تو آبروی ما را بردی. حالا من پدر یک مطلقه هستم.»
نرگس بارها احساس کرده است که به جای قربانی بودن، متهم است.
قانونی که کودکان را بی‌دفاع می‌گذارد
طبق ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی ایران، حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال و برای پسران ۱۵ سال تعیین شده است، اما همین ماده اجازه می‌دهد که با «اذن ولی و تشخیص دادگاه» ازدواج در سنین پایین‌تر هم انجام شود.
فعالان حقوق کودک تأکید دارند که این تبصره راه را برای ازدواج کودکان هموار کرده و عملاً به قانونی برای مشروعیت‌بخشی به این ازدواج‌ها بدل شده است. پرونده نرگس نمونه‌ای از روند گسترده‌ای است که قربانیان متعدد دارد.
